MADRİD SİSTEMİ Marka tescilinden doğan haklar

 

Tescil talep edilen her bir ülke ofisine doğrudan başvuru yapılabileceği gibi Madrid Sistemi kullanılarak Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (World Intellectual Property Organization - WIPO) aracılığıyla birden çok ülkede tek bir başvuru ile koruma elde edilebilir.

Markaların Madrid Sistemi kapsamında uluslararası tescili iki anlaşma ile düzenlenmiştir. Bunlardan ilki 1891 tarihli Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Anlaşması; diğeri ise Madrid Anlaşmasına ilişkin Protokoldür. Madrid Protokolü ülkemizde 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Madrid Sisteminin amaçları:

a) Markaların tek bir dilde yapılmış ve tek bir para birimiyle başvuru ücreti ödenmiş bir uluslararası başvuru ile birden fazla ülkede tescilini gerçekleştirmek,

b) Marka tescil edildikten sonra yapılacak olan değişikliklerin (unvan veya adres değişikliği, devir, mal ve hizmet listelerindeki sınırlamalar gibi) tek ve basit bir işlem
aracılığıyla Uluslararası Sicile kaydedilmesini sağlamaktır.

Bu bağlamda uluslararası marka tescil başvurusu, Madrid Protokolü’ne taraf olan bir ülkede gerçek ve etkin sınaî veya ticari bir kuruluşu bulunan veya o ülkede yerleşik olan ya da o ülkenin tabiiyetinde olan bir gerçek veya tüzel kişi tarafından yapılabilir.

Madrid Sistemi; kuruluş, yerleşiklik veya tabiiyet açısından Madrid Sisteminin bir
üyesiyle gerekli bağlantıya sahip olmayan gerçek veya tüzel kişiler tarafından kullanılamaz ve
Madrid Sistemi’ne taraf olmayan bir ülkede marka koruması sağlamaz.

Uluslararası marka tescilinin sağlanabilmesi için öncelikle ilgili menşe Ofiste geçerli bir marka tescil başvurusunun veya tescilli bir markanın olması zorunludur. Esas başvuru veya tescile dayalı olarak menşe Ofise sunulan uluslararası başvurular menşe Ofis tarafından şekli incelemeden geçirilerek WIPO’ya iletilir.

WIPO’ya iletilen her bir başvuru, WIPO tarafından yapılacak şekli inceleme sonrasında başvurunun işlemden kaldırılmasını gerektirecek herhangi bir uygunsuzluk içermiyorsa veya uygunsuzluklar WIPO’nun kabul ettiği şekilde giderilmişse uluslararası tescil (kayıt) numarası (IRN) alarak Uluslararası Sicile kaydedilir ve koruma talep edilen belirlenmiş Akit Taraflara gönderilir.

Uluslararası tescil, yani uluslararası başvurunun IRN alması koruma istenen Akit Taraflar’da tescil edildiği anlamına gelmemekte, sadece Uluslararası Sicile kaydı ifade etmektedir. Uluslararası Sicile kayıt sonrasında her bir belirlenmiş Akit Taraf başvuruyu kendi mevzuatına göre inceler ve kararını WIPO’ya iletir, karar yazısı Uluslararası Sicilde yayınlanır. Sürecin devamında başvurunun koruma durumunu etkileyen karar ve tescil veya kesinleşmiş ret bildirimleri ile başvuru sahibinin uluslararası tescil sonrası değişiklik talepleri Uluslararası Sicilde yayınlanır, ayrıca WIPO’nun https://www3.wipo.int/madrid/monitor/en/ linkindeki Madrid Monitor sayfasında gösterilir. Başvuru sahibinin kesinleşmemiş kararlara itiraz etmek istemesi halinde, itiraz WIPO’ya değil her bir belirlenmiş Akit Taraf Ofisinin karar yazısında belirtilen şartlar esas alınarak doğrudan bu Ofislere sunulur.

Uluslararası Başvuru Esasları

TÜRKPATENT’in menşe Ofis olduğu durumda, TÜRKPATENT nezdinde geçerli bir ulusal marka başvurusu veya tescilli markaya dayalı olarak yapılacak bir uluslararası marka tescil başvurusu;

• WIPO’nun http://www.wipo.int/madrid/en/forms/ linkinde yayınladığı MM2 formunun[1] İngilizce olarak doldurularak EPATS (https://epats.turkpatent.gov.tr/run/TP/EDEVLET/giris) elektronik başvuru platformunda yüklenmesi yoluyla

veya

• Madrid E-filing (Elektronik başvuru) linki (https://efiling.madrid.wipo.int/iwa) üzerinden

TÜRKPATENT’e sunulan uluslararası marka tescil talebinin Kurumumuzca şekli incelemeden geçirildikten sonra WIPO’ya iletilmesi suretiyle gerçekleştirilir. Şekli incelemede uluslararası başvurunun başvuruya esas teşkil eden ulusal marka bilgileri ile tutarlılığı kontrol edilir.

Uluslararası başvurunun marka örneğinin esas başvuruda veya tescilde yer alan marka örneğiyle aynı olması, mal ve/veya hizmet listesinin ise esas markadaki mal ve/veya hizmet listesi kapsamında olması zorunludur. Başvuru sahibi uluslararası başvuruda mal ve/veya hizmet listesini esas markanın mal ve/veya hizmet listesinin çevirisi olarak sunabilir, kapsamını daraltabilir ancak genişletme yapamaz.

Aynı başvuru sahibine ait ve aynı marka örneğine sahip iki veya daha fazla ulusal başvuru veya tescil, tek bir uluslararası marka başvurusunda mal ve/veya hizmet listeleri birleştirilerek Kurumumuza sunulabilir. Bu durumda her bir ulusal başvurunun/tescilin başvuru/tescil numarası ve başvuru/tescil tarihi bilgileri uluslararası başvurudaki ilgili alanda belirtilir.

Uluslararası marka başvurusunun mal ve/veya hizmet listesi, Nis Sınıflandırmasına uygun olarak düzenlenmeli, sınıflara ayrılmış ve sınıf numaraları belirtilmiş olmalıdır.

Uluslararası başvuruda, markanın tescil edilmesi istenen Akit Taraflar (belirlenmiş Akit Taraflar) belirtilmelidir. Uluslararası başvuruya esas teşkil eden ulusal başvuru veya tescilin kayıtlı olduğu menşe Ofis, belirlenmiş Akit Taraf olarak uluslararası başvuruda belirtilemez, sonradan belirlenmesi de mümkün değildir.

Sonraki Belirleme İşlemi (Subsequent Designation)

Başvuru sahibi IRN almış her bir uluslararası başvuru (uluslararası tescil) için uluslararası başvuruda yer almayan Madrid Sistemine üye ofisler nezdinde koruma elde etmek amacıyla sonraki belirleme (subsequent designation) işlemi ile marka tescil başvurusunda bulunabilir. Uluslararası başvuru henüz WIPO şekli incelemesinden geçmemiş ve IRN almamışsa sonraki belirleme talebinde bulunulamaz. Uluslararası tescil kapsamında yer almayan mal ve/veya hizmetler de sonraki belirleme talebinde belirtilemez.

Sonraki belirleme işlemi ile eklenen ofislerde koruma WIPO tarafından ilan edilen sonraki belirleme tarihinde başlar, uluslararası tescilin yenileme tarihinde sona erer. Yani bu ofislerde 10 yıldan kısa sürelik bir koruma elde edilir. Takip eden yenileme işleminden sonra ise koruma yine 10 yıl olarak devam eder.

Sonraki Belirleme talebi, İngilizce olarak doldurulan MM4 formunun[2]  Contact Madrid (https://www3.wipo.int/contact/en/madrid/) linki kanalıyla iletilmesi veya https://www3.wipo.int/osd/ linkinde elektronik olarak sonraki belirleme talebi kaydedilmesi yoluyla başvuru sahipleri veya vekilleri tarafından WIPO’ya doğrudan sunulabilir.

Talebin TÜRKPATENT aracılığıyla iletilmesi de mümkündür. Bu durumda EPATS’ta (https://epats.turkpatent.gov.tr/run/TP/EDEVLET/giris) “Dosyalarım” alanında ulusal başvuru numarası yazıldıktan sonra “Başvuru Sonrası İşlemler-Uluslararası Marka Başvurusu Sonraki Belirleme Talebi” işlemi seçilip MM4 formu yüklenmeli ve talep onaylanmalıdır.

Uluslararası Sicilde Değişiklik Talepleri

Devir, sahip isim/adres değişikliği, lisans kaydı v.b. Uluslararası Sicilde değişiklik talepleri http://www.wipo.int/madrid/en/forms/ linkinde yer alan formlar kullanılarak her bir formda veya formla ilgili bilgi notunda belirtildiği şekilde WIPO’ya iletilir.

Talebin TÜRKPATENT tarafından WIPO’ya iletilmesi isteniyorsa EPATS (https://epats.turkpatent.gov.tr/run/TP/EDEVLET/giris) linkinde “Dosyalarım” kısmında uluslararası tescile esas ulusal başvuru numarası yazılmalı, “Başvuru Sonrası İşlemler” alanında “Uluslararası Marka Başvurusu Sicilde Değişiklik Talebi” işlemi seçilerek gerekli form yüklenmelidir.

Yenileme İşlemi (Renewal)

Uluslararası Sicile kayıtlı her bir marka koruma sağlanmış olan Ofisler nezdinde uluslararası tescil tarihinden itibaren 10 yıl boyunca korumaya sahiptir. Korumanın devam etmesi için 10 yıllık sürenin bitiminden önce WIPO’ya yenileme talebi iletilmelidir, süre bitiminden itibaren 6 ay içinde (grace period) ek ücret ödenerek de yenileme talep edilebilir. Bununla birlikte yenileme zamanı geldiğinde, koruma kazanılamamış olan Ofislerin kararlarıyla ilgili olarak karara itiraz/temyiz işlemleri halen sürüyorsa ve koruma kazanılma ihtimali varsa yenileme talebinde bu Ofisler de belirtilmelidir.

Yenileme taleplerinin başvuru sahipleri veya vekillerince WIPO’ya https://webaccess.wipo.int/trademarks_ren/ linki üzerinden e-renewal işlemiyle elektronik olarak sunulması veya http://www.wipo.int/madrid/en/forms/ linkinde yer alan MM11 formunun İngilizce olarak doldurulduktan sonra https://www3.wipo.int/contact/en/madrid/ linkinde yüklenerek iletilmesi mümkündür.

Talebin TÜRKPATENT aracılığıyla iletilmesi isteniyorsa EPATS (https://epats.turkpatent.gov.tr/run/TP/EDEVLET/giris) “Dosyalarım” alanında uluslararası tescile esas ulusal başvuru numarası yazılmalı, “Başvuru Sonrası İşlemler” kısmında “Uluslararası Marka Başvurusu Sicilde Değişiklik Talebi” seçilerek yüklenen MM11 formu Kurumumuza iletilmelidir. Bununla birlikte, Kurumumuza iletilen taleplerin inceleme süresi göz önünde bulundurularak yenilemenin son günlerine bırakılmaması önemlidir.

Ulusal Markaya Bağımlılık ve Ulusal Markaya Dönüştürme İşlemi

Uluslararası tescil, başvuruya esas teşkil eden ulusal marka başvurusu veya tescilli markaya uluslararası tescil tarihinden itibaren 5 yıl süre ile bağımlı durumdadır. Bu tarihten itibaren 5 yıl içinde esas markanın koruma kapsamını kısıtlayacak ya da ortadan kaldıracak şekilde gerçekleşen değişiklikler veya bu süre zarfında başlamış bir işlem sonucunda 5 yıllık sürenin dolmasından sonra ortaya çıkan aynı kapsamdaki değişiklikler, sürecin sonunda menşe Ofis (TÜRKPATENT) tarafından WIPO’ya bildirilir ve uluslararası başvurunun tescil kapsamı da aynı şekilde kısıtlanır veya ortadan kaldırılır. Bu durum Uluslararası Sicilde yayınlanır ve markanın tamamı iptal edilmişse mal ve/veya hizmet listesinin tamamı, kısmi iptal söz konusuysa mal ve/veya hizmet listesinde iptal edilen kısım belirlenmiş Akit Taraflarda da geçersiz hale gelir.

Bununla birlikte,  başvuru sahibinin iptalin Uluslararası Sicile kayıt tarihi itibariyle 3 ay içinde, korumanın devam etmesini istediği her bir Akit Taraf Ofisi’ne iptal edilen kısım için ulusal markaya dönüştürme (transformation) talebi iletmesi mümkündür. Talebin WIPO aracılığıyla değil doğrudan ilgili Akit Taraf Ofisine kendi mevzuatına uygun olarak sunulması gereklidir. Dönüştürme işleminin gerçekleştirildiği Akit Taraflar nezdinde koruma uluslararası tescil (kayıt) tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde devam eder.

Ulusal markaya dönüştürme işleminden sonra markanın dönüştürmeye konu kısmı ile ilgili yapılacak her bir değişiklik (devir, sahip adres değişikliği, yenileme v.b.) doğrudan ilgili Akit Taraf Ofisi’ne sunulmalıdır. Menşe Ofisteki ulusal markanın başvuru sahibinin talebiyle geçersiz olması veya uluslararası tescilin başvuru sahibinin talebiyle iptal edilmesi durumunda ise dönüştürme işlemi gerçekleştirilemez.